« بازگشت به فهرست مقالات

اندازه‌شناسی در آزمون‌ها 

(خلاصه مقاله اینجا آورده شده و اصل مطلب در فایل pdf قابل دسترسی است.)

نوذرایرانی (کارشناس اندازه‌شناسی) nouzar.irani@firooz.info -
در 20 ماه می سال 1875 میلادی برابر با 30 اردیبهشت 1254خورشیدی، پیمان‌نامه متر در پاریس توسط نمایندگان 17 کشور امضا شد.هدف از این پیمان‌نامه راه‌اندازی یک مؤسسه با هدف هماهنگ‌سازی اندازه‌شناسی  در سطح بین‌المللی و هماهنگی برای گسترش سیستم متریک بود. جالب اینجاست که 100 سال بعد، یعنی در سال 1354 خورشیدی، ایران به عضویت این پیمان در آمد.
در سال‌های اخیر، همایش روز جهانی اندازه‌شناسی توسط دفتر بین‌المللی اوزان و مقیاس‌ها (BIPM) و سازمان بین‌المللی اندازه‌شناسی قانونی (OIML) سالانه به طور مشترک برگزار می‌گردد. هدف این همایش برجسته کردن زمینه‌هایی است که علم اندازه‌شناسی در آن‌ها مؤثر است. در این راستا مراسم و برنامه‌هایی از سوی کشورهای عضو پیمان در نقاط مختلف جهان برگزار می‌گردد. موضوعات سال‌های اخیر روز جهانی اندازه‌شناسی عبارتند از:
سال 2014 : اندازه‌گیری‌ها و چالش‌های جهانی انرژی
سال 2013 : اندازه‌گیری در زندگی روزمره
سال2012 : اندازه‌گیری برای ایمنی
سال 2011: اندازه‌گیری در شیمی
سال 2010 : اندازه‌گیری در علم و فن‌آوری
سال 2009 : اندازه‌گیری در تجارت
سال2008 : اندازه‌گیری در ورزش
سال 2007: اندازه‌گیری در محیط زیست ما
سال 2006: اندازه‌گیری در سلامت
سال 2005: اندازه‌گیری در شرکت‌‌های کوچک و متوسط
سال 2004 : اندازه‌گیری در دنیای ورزش
با وجود گذشت 139 سال از پیمان‌نامه متر، نه تنها از اهمیت اندازه‌شناسی در زندگی انسان کاسته نشده است بلکه همه زوایای زندگی روزمره ما را تا چالش انرژی، علم و فناوری، تجارت، ورزش و هر آن‌چه که امروز و فردای بشر با آن آمیخته شده است پوشش می‌دهد. اگر با رشد روز افزون اندازه‌شناسی همگام شویم، در مسابقه ملت‌ها برای پیشرفت و توسعه شرکت خواهیم داشت؛ در غیر اینصورت تنها منابع معدنی، انرژی و نیروی انسانی و سایر ثروت‌های در دسترسمان را مصرف و بیشتر آنها را تلف می‌کنیم. بدون شک اندازه‌شناسی یکی از ابزارهای توسعه و پیشرفت و تأمین ایمنی و سلامت و حفظ محیط زیست است و نقش آن روز به روز پر رنگ‌تر می‌شود.
اندازه‌شناسی،علم اندازه‌گیری و کاربرد آن است. یک اندازه‌گیری خوب به ابزار اندازه‌گیری، کاربر (یا عامل انسانی)، روش اندازه‌گیری، شرایط محیطی و نمونه مورد اندازه‌گیری وابسته است. هرکدام از پنج پارامتر فوق‌الذکر در جایگاه خود مهم و مؤثر هستند. در یک سیستم اندازه‌گیری، نتیجه اگر بدون در نظر گرفتن و رعایت شرایط مورد نیاز هر یک از این عوامل به دست آمده باشد؛ می‌تواند مشکوک و خالی از اعتبار لازم باشد. پس اهمیت دارد که در هر زمینه‌ای که فعالیت داریم، از الزامات و نیازمندی‌های این پنج عامل آگاهی کافی داشته باشیم.
ادامه مطلب...