« بازگشت به فهرست مقالات
باک فلزی یا باک پلاستیکی

(خلاصه مقاله اینجا آورده شده و اصل مطلب به صورت فایل pdf قابل دسترسی است.)

مهندس مسعود ملکی و مهندس نوروزی masoudmalaki@yahoo.com
اوایل دهه‌ی هفتاد ميلادی کليه باک‌های سوخت خودروها از فلز بود ولی همگام با رشد صنعت پلاستيک، برخی از خودروسازان بدليل شکل‌پذيری بالا و وزن سبک باک‌های پلاستيکی تک‌لايه و نيز عدم وجود مسئله‌ی خوردگی، عمدتاً باک‌های پلاستيکی را جايگزين باک‌های فلزی نمودند بطوري‌که در اواخر دهه‌ی 90 ميلادی، بيش از 80 درصد خودروها در اروپا، 25 درصد در آمريکا و 5 درصد در ژاپن دارای باک سوخت پلاستيکی شدند.
در اين مقاله سعی شده است تا با مقايسه‌ی ويژگي‌های مختلف باک‌های فلزی و پلاستيکی، آخرين ديدگاه‌های موجود نسبت به انتخاب باک سوخت فلزی يا پلاستيکی تشريح گردد.
در این مقاله ابتدا توضیحاتی در مورد باک‌های فلزی و پلاستیکی آورده شده است و سپس به مقایسه‌ی این دو نوع باک پرداخته است. این مقایسه از جنبه‌های مختلف از قبیل قابلیت شکل‌پذیری، خوردگی، قابلیت بازیافت، قیمت، ایمنی، نفوذ سوخت از دیواره به محیط اطراف و ... مورد بررسی قرار گرفته است.

1- باک‌های پلاستيکی
باک‌های پلاستيکی به روش تزريق بادی توليد می‌شوند. اين باک‌ها در ابتدای پيدايش، تک لايه و از جنس پلی‌اتيلن با دانسیته بالای یک بودند و شکل پذيری بالا، سبک بودن و عدم وجود مسئله خوردگی از مزايای عمده آنها به شمار می‌رفت. با اين حال به دليل نفوذ سوخت‌های فسيلی (دارای هيدروکربن) از جداره اين نوع از باک‌ها به محيط بيرون، ادامه توليد اين مدل از باک‌های پلاستيکی با چالش مواجه شده و در نتيجه سازندگان باک‌های پلاستيکی به فکر اضافه نمودن لايه‌های ديگر به ديواره باک‌ها برای جلوگيری از نفوذ و تبخير سوخت شدند. بدين منظور سازندگان مختلف با کمی تفاوت و با اضافه نمودن رزين اتيلن ونيل الکل ( EVOH)   به عنوان يکی از لايه‌های ديواره باک موفق به جلوگيری از مشکل فوق شدند.
در تکنولوژي‌های نوين توليدِ باک‌های پلاستيکی، ديواره‌ باک‌ها از شش لايه تشکيل شده است. با اضافه شدن لايه‌های باک، ضخامت ديواره افزايش يافته و در نتيجه اين سری از باک‌ها نسبت به باک‌های پلاستيکی تک‌لايه و حتی باک‌های فلزی، سنگين‌تر، قيمت بالاتر و گنجايش سوخت کمتر در مقياس فضای در دسترس دارند. علاوه بر اين، با ظهور سوخت-های جديد که دارای درصدهای متفاوتی از اتانول هستند، مشکل نفوذ و تبخير سوخت از ديواره با شدت بيشتر همچنان وجود داشته و تاکنون برای رفع اين مشکل راه حل صنعتی ارائه نشده است.

ادامه مطلب ...