آیا بومیسازی ناممکن است؟
در شرکت مهندسی سنتام کارایی و زیبایی بدون کیفیت بیمعناست.
نشریه "فناوری آزمون و اندازهگیری" از شرکت سنتام بازدید کرد تا قابلیتهای مهندسی و کیفیت آن را مشاهده کرده و نقش رهبری در توسعه چنین ساختاری را تبیین نماید.
طی چند سال اخیر عوامل موثر بر صنعت کشور از جمله تحریمهای گسترده، تغییر قیمت ارز، افزایش میزان مطالبات صنعتگران و خلأ افراد متخصص و مهندسان با تجربه باعث ایجاد مشکلات بسیار زیاد و چالشهای جدی برای سازندگان تجهیزات آزمون و اندازهگیری شده است. همانگونه که شاهد آن هستیم مجموع عوامل مذکور در نهایت باعث شده است بسیاری از سازندگان و متخصصان این حوزه جهت تأمین نیازهای حیاتی سازمان خود، از فعالیت در حوزههای تخصصی خود فاصله گیرند. اما در این بین بودند شرکتهایی که با اعمال مدیریت بحران و برنامهریزی دقیق؛ اقدام به رفع مشکلات بوجود آمده و تبعات ناشی از آنها کردند. شرکت طراحی و مهندسی سنتام از معدود شرکتهایی است که در بحبوبه مشکلات صنعت کشور، با توسعه زیرساخت های مهندسی، افزایش کیفیت محصولات اقدام به بهبود فضای کسب و کار خویش و نهایتا گسترش بازار هدف در داخل و خارج از کشور نمود.
با توجه به آنکه هدف از انتشار نشریه " فناوري آزمون و اندازهگيري" شناسايي و معرفي صنعتگران، طراحان و سازندگان برتر تجهيزات آزمون و اندازهگيري است؛ در این راستا مجال آن را یافتیم گفتگویی مختصر با بنیانگذار و مدیرعامل محترم شرکت سنتام داشته باشیم تا از این طریق به معرفی توانمندیها و دستاوردهای ارزنده و ارزشآفرین این شرکت بپردازیم.
مجموعهی طراحی و مهندسی سنتام، بزرگترین تولیدکنندهی تجهیزات آزمون مواد در ایران و خاورمیانه و پیشرو در طراحی و تولید ماشینآلات و سیستمهای پیشرفتهی آزمون مواد میباشد. این مجموعه با بهرهگیری از کادر توانمند در بخشهای گوناگون همچون تحقیق و توسعه، تضمين کیفیت، ساخت و تولید، طرّاحی، برنامهنویسی، فروش و خدمات پس از فروش، نیازهای صنعت و دانشگاه را برآورده میسازد.
تجهیزات شرکت سنتام، خواص مکانيکی مواد و قطعات مختلف از جمله فولادها، پليمرها، کامپوزيتها، سراميکها، الياف و ... را توسط انواع دستگاه آزمون کشش، دستگاه آزمون فشار، دستگاه آزمون پيچش، دستگاه رئومتر، دستگاه آزمون خزش، دستگاه آزمون خمش، دستگاه آزمون خستگی، دستگاه آزمون ضربه و دستگاه آزمون سختی ارزيابی میکنند و به منظور سنجش خواص مکانيکی مواد و قطعات مختلف، راهکارها و راهحلهای مناسب برای انواع کاربردهای صنعتی و نياز مشتريان را ارائه میدهد.
این شرکت در سال 1370 تأسيس گرديد. سنتام متخصص در طراحی و توليد تجهيزات آزمون مواد، سيستمها و ضمائم گوناگون جهت برآوردن نيازهای صنعت و دانشگاه برای پيدا کردن روشهای جامع تحقيقاتی، آزمونهای کيفيتی و ... است. همچنین ارائه خدمات متنوع اعم از آموزش نحوهی استفاده از دستگاهها، کاليبراسيون تجهيزات، پشتيبانی تخصصی و کمک به مديريت و تجهيز آزمايشگاهها از جمله دامنه فعالیت شرکت سنتام می باشد. اين مجموعه افتخار دارد به عنوان بزرگترين توليدکنندهی تجهیزات آزمون مواد در خاورميانه باشد. همچنين محصولات ما به لحاظ کيفيتی دارای استانداردهای معتبری همچون گواهينامهی ISO 9001، استاندارد اروپائی CE، استاندارد ايران و ... بوده و به بيش از 17 کشور جهان صادر میشوند.
-
شرکت سنتام بهعنوان يکي از خوشنامترين و باسابقهترين شرکتهاي فعال در عرصة طراحي و ساخت تجهيزات آزمون و اندازهگيري شناخته شده است. قدري دربارة فرآيند تأسيس و نحوة شکلگيري و توسعة اين شرکت توضيح دهيد.
خوب به ياد دارم که از اوایل دهه هفتاد خورشيدي در اين فکر بوديم تا مجموعهاي از تجهيزات آزمايشگاهي را با ظرفيت ساختِ در داخل کشور بسازيم. داستان پيدايش اين ايده به سال 1369؛ يعني دوران تحصيل در دوره کارشناسي ارشد و کار در آزمايشگاه ديناميک ماشين باز ميگردد. پروژه دوره کارشناسي من طراحی و ساخت دستگاه گاورنر بود. طي سالهاي 1370 تا 71 درگير ساخت دستگاه دیگری به نام دستگاه آزمون چرخدنده ساده بوديم؛ قصد داشتيم خود را محک بزنيم و ببينيم آيا تجهيزي که تا آن زمان از اروپا وارد ميشده است را ميتوانيم با همان کيفيت بسازيم يا نه؟ در آن دوره از استاد دلسوز خود به یاد دارم که میگفت این ادوات و تجهيزات مربوط به آزمايشگاههاي مهندسي امکان ساخت تنها در شرکتهای خارجی را داشته و بسيار هم گران قيمتاند. لذا در اینجا بود که ایده ساخت تجهیزاتی آزمونی که قابلیت رقابت با نمونههای خارجی را داشته و نیاز کشور را هم پوشش بدهد در ذهن من شکل گرفت. حوالي سال 1370، با بودجه شخصي خود يکي از اين دستگاهها را ساختم. سال 1371 نيز به پيشنهاد يکي از دوستان هم دانشگاهي خود به فکر تأسيس يک شرکت افتادیم. اينگونه بود که از سال 1371 رسماً اين شرکت را با نام شرکت طراحی و مهندسی سنتام ثبت شد.
نخستين دستگاهي که ساختيم همان دستگاه تست چرخدنده ساده بود، اما چون ميخواستيم در اين حوزه به دنبال کسب تخصص و راه اندازی کسبوکاري ایجاد کنیم، درخصوص مجموعهاي از دستگاهها و تجهيزات آزمايشگاه مقاومت مصالح با دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکز وارد مذاکره شديم. حداقل شش ماه در اين زمينه کار کرديم و نهايتاً اواخر سال 1371 نخستين قرارداد خود را با اين دانشگاه منعقد نموديم. مفاد اين قرارداد مشتمل بر طراحي و ساخت ده نوع دستگاه آزمايشگاه مقاومت مصالح بود که خوشبختانه طي چند ماه براي اولین بار در ايران طراحي شدند. يکسال بعد، در نمايشگاه بينالمللي شرکت کرده و محصولات خود را در غرفه سازمان پژوهشها عرضه نموديم؛ خوشبختانه بسيار هم مورد استقبال قرار گرفت. خوب بهياد دارم در آن موقعيت نميدانستيم چگونه بايد اين حجم از درخواستها را پاسخگو باشيم؛ زيرا کاتالوگي از دستگاهها و محصولات خود نداشتيم. مهر سال 72 بود که تصميم گرفتيم از تمامي دستگاهها و ادوات توليدي خود کاتالوگ تهيه کنيم. پس از آن نيز فرآيند بازاريابي را شروع کرديم. رفتهرفته دانشگاهها با ما وارد تعامل شدند. بسياري از آزمايشگاههاي مستقر در شهرستانها و واحدهاي دانشگاه آزاد اسلامي و دانشگاههاي دولتي با ما قرارداد بستند. با توجه به اينکه در فاز نخست کار، حوزه مقاومت مصالح را انتخاب کرده بوديم، به مرور بسیاری از دانشگاهها به ما مراجعه کردند و نيازهاي خود را براي ساخت دستگاههاي آزمون خواص مکانيکي که اهمشان تستهاي کشش، ضربه، خستگي و پيچش بود درخواست کردند. در اواسط سال 1373 اولین دستگاه تست کشش با عملکرد هیدرولیک که میتوانست گراف نیرو- جابجایی را بر روی کامپیوتر رسم کند ساختیم و مورد توجه و استقبال بسیار خوب مشتریان قرارگرفت. درست در همان ايام بود که کار خود را متناسب با استانداردهای کاربردی و روز دنیا جهت استفاده در مراکز آزمایشگاهی و تحقیقاتی توسعه دادیم. اين مسأله سبب شد تا بر روي تجهیزات آزمون کشش متمرکز شويم و نخستين دستگاه کشش تمامکامپيوتري به صورت سرووالکتریکال کشور را در سال 1374 بسازيم. ابتدا تنها یک نمونه اوليه ساختيم و چندي بعد، نمونه تکميلي را طراحي کرده و ساختيم و نهايتاً در سال 1375 موفق به احراز رتبه سوم جشنوارة خوارزمي شديم.
-
در گامهاي نخست فعاليت، الگوي طراحي و ساخت تجهيزات تست و اندازهگيري از خودتان بود يا از نمونههاي خارجي الهام ميگرفتيد؟
در اوایل کار، ناگزير به الهامگيري از نمونههاي خارجي بوديم. در آن دوره تمامي ادوات و تجهيزات يا اروپايي بودند يا آمريکايي. اثبات کیفیت عملکرد تجهیزاتی که ما میساختیم با نمونههای خارجی که سالها مورد استفاده صنایع مختلف کشور قرار داشت بسیار دشوار بود و لذا بسياري از شرکتها و صنایع نسبت به کارکرد صحيح و اصولي آنها ترديد داشتند. مخصوصا آنکه محصولات ما از نظر شکل ظاهری نیز متفاوت بود. بدین ترتیب سعی شد تا حتی از لحاظ ظاهر دستگاههای به گونهای طراحی و ساخته شوند که تشابه کافی با نمونه خارجی داشته باشند تا در اولین برخورد اطمینان اولیه مشتریان جلب گردد. البته طراحی قسمتهای الکترونیک، نرمافزار و تکنولوژی ساخت، مسلماً طراحیها منطبق با تواناییها و امکانات داخلی انجام گردید و از این بابت این موارد کاملاً بومی شده است. تا اينکه بالاخره اين دستگاه وارد دانشگاهها شد و پس از مدتي بازخورد خوبي گرفتيم. خیلی طولی نکشید به واسطه کیفیت عملکرد محصولاتمان و رضایت مشتریان؛ توانستیم طرح خود را به صنایع داخلی به صورت گسترده عرضه کنیم.
-
در سالهاي اول، سازوکار کسب اعتبار و اعتماد از مراجع ذيصلاح چگونه بود؟ چگونه توانستيد اعتماد مشتريان را براي صحت عملکرد تجهيزات خود جلب کنيد؟
اوایل شروع بهکار، کسب اعتماد مشتريان کار سختي بود. به ياد دارم در سال 1372 که اين دستگاه را به دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکز تحويل داديم و راهاندازي کرديم، کار زيادي انجام داديم تا اينکه تني چند از استادان بنام آن روزگار در حوزه مهندسي مکانيک همچون دکتر منصور نيکخواه بهرامي، دکتر موسوی و چند تن ديگر آمدند و از اين دستگاهها بازديد و کيفيت آنها را تأييد کردند. امروز پس از گذشت بيست سال از آن دوره، هنوز مدارک و تأييديههاي اين بزرگواران در آرشيو مدارک و مستندات شرکت موجود است.
خوب به ياد دارم که بازدیدکنندگان پس از بازديد و انجام تست از عملکرد دستگاه کاملاً راضي بودند و ما را بسیار تشويق کردند. تشويق و ترغيب اين استادان دلسوز در آن دوره سبب شد تا نسبت به کار دلگرم و مصمم باشيم. عزم خود را جزم کرديم تا دستگاههاي متنوعتري طراحي کنيم و بسازيم و به حوزههاي جديدي چون آزمايشگاههاي ديناميک ماشين و ارتعاشات، مکانيک سيالات، ترموديناميک و حتي انتقال حرارت پاي بگذاريم. از جمله کارهايي که در اين عرصه انجام داديم، حضور فعال در نمايشگاهها بود. ما شرکت در نمايشگاههاي تخصصي و بينالمللي را از همان گام نخست سرلوحة کار خود قرار داديم. اين مهم دو نتيجه و کارکرد اساسي داشت: نخست اينکه محصولاتمان را معرفي ميکرديم؛ حضور در نمايشگاهها يکي از بهترين و کارآمدترين روشها براي معرفي محصولات است. با حضور در نمايشگاههاي تخصصي مشتري ميتواند فراتر از رؤيت تعدادي کاتالوگ، تجهيز را از نزديک دیده حتی با عملکرد آن به شکل ملموستر آشنا شود. با سازنده صحبت و ايرادها و ابهامهاي خود را برطرف کند. در پس اين تعامل نيز دلگرمي فوقالعادهاي براي ما ايجاد ميشد. از طرف ديگر، فرهنگ و اراده طراحي و توليد دستگاههايي که تا آن زمان از ديگر کشورها وارد ميشدند، رواج مييافت که از اين بابت بسيار خوشحال بوديم.
مثلاً به ياد دارم در سالهاي 71 و 72، که تازه کار خود را شروع کرده بوديم، دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران جنوب، طراحي و ساخت اين تجهیزات را در غالب پروژههاي تحصيلي به دانشجويان خود واگذار میکرد تا بسازند، هرچند کيفيت چندان مطلوبي نداشتند. در واقع نکته ای که می خواهم عرض کنم آن است که شروع به کار ما در اين حوزه جسارت ساخت تجهیزات را در بین دانشجویان بالا برد و آنها تصميم گرفتند بهصورت گروهي کار کنند؛ يعني بچههايي که آن موقع در دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران جنوب بودند، به اين فکر افتادند که پس از فراغت از تحصيل شرکتهايي ثبت کنند و اين راه را نه به صورت دانشجويي که بهصورت حرفهاي دنبال کنند. درست در همان ايام بود که يکي از رقباي ما در همين واحد دانشگاهي شروع به فعالیت نمود. در نهایت ما توانستيم در آن مقطع خاص زماني بسيار رشد کنيم. پروژههاي سنگينتر، با فناوريهاي بالاتر به ما ارجاع شد. جسارت و جديت ما در انجام کارها تا جايي بود که دستگاهي که تاکنون نساخته بوديم را نيز به واسطه پيشزمينه حرفهاي خود طراحي ميکرديم و ميساختيم. مشتري به دستگاهي نياز داشت که تاکنون نساخته بوديم! معمولاً فشارهاي اوليه از سوي مشتريان به ما اعمال ميشد؛ اما بههيچ وجه دچار خودباختگي نميشديم، به محض عقد قرارداد، در يک مقطع زماني مشخص دستگاه مورد نظر را طراحي ميکرديم و ميساختيم.
-
چگونه پاي به عرصه صنعت گذاشتيد؟
چون آزمايشگاههای مقاومت مصالح در زمره مشتریان اصلي ما بودند، بين سالهاي 73 و 74 ارتباط بسیار خوبی با دانشگاههای مختلف برقرار کردیم. افراد شاغل در دانشگاهها که اکثراً در بخشهاي متنوع صنعتي مشاوره ميدادند، به ما توصيه کردند تا عملکرد تجهيزات خود را بهبود بخشیده و زمينه کاربردشان را براي صنایع دیگر نيز ايجاد کنيم. همين نکته بهانهاي شد براي ورود به حوزه صنعت. ما از سال 73 وارد صنعت شديم. امروزه بهجايي رسيدهايم که ميتوان ادعا کرد بخش صنعت و مراکز پژوهشي غيردانشگاهي حدود نصف يا حتي دو سوم بازار ما را بهخود اختصاص دادهاند.
-
از چه دورهاي، برنامههاي کيفي خود را بهصورت سيستماتيک آغاز کرديد؟ با توجه به اينکه توليد شرکت سنتام درحال حاضر به شرايط پايدار رسيده است، برنامه توسعه شرکت در حوزه کيفيت چيست؟
حقيقتاً براين باورم که کيفيت اتفاقي نيست. ارائه محصولي با کيفيت مطلوب به صورت تصادفي و اتفاقي حاصل نميگردد. ما از همان روزهاي نخست به اين فکر بوديم که وقتي محصولي توليد ميکنيم، کيفيت حرف اول را بزند و در پس آن، مسائلي چون تيراژ و توليد و بازار مطرح شود. در آن دوره، چون گروهي جوان و پويا بوديم، به اين موضوع نظارت مستمر و دقيق داشتيم؛ يعني در تمام مراحلي که دستگاه را ميخواستيم طراحي و نمونهسازي کنيم، نرمافزار را تکميل کنيم يا به مشتري آموزش دهيم، مباحث کيفي را سرلوحه وظایف خود ميدانستيم. چون در آغاز راه بوديم، نظارتهاي فردي بر صحت و کیفیت محصولاتمان وجود داشت. اما به مرور و با گسترش فعالیتها، تیم مهندسی وظیفه نظارتها را برعهده داشت. ميتوان گفت که از سال 1377 تقريباً اولین سيستم کیفیت را براي کار و فعاليتمان تدوين کرديم.
اين سيستم در زمينههاي طراحی، تولید و کیفیت فعال بود. آنچه امروز در شرکت ما جاري و ساري است، نتيجه پانزده سال تلاش در باب اين مقوله است. در هر مقطع زماني متناسب با شرایط کسب و کار، یک برنامهریزی، يک ابتکار عمل و کار خاص انجام میداديم. مطمئناً شرایط عملکرد شرکت در کلیه حوزهها در این چند سال به صورت گستردهای تغییر یافته است. ما همیشه با نگاه بر نظرات مشتریان خود و درخواست آنها برنامههای بهبود خود را تدوین و به روز میکنیم. به مرور تمامي اينها با توجه به مشکلات موجود، با سعي و خطا سيستماتيک شد. الان سيستم ما بدين صورت است که وقتي سفارشي ميگيريم، پس از انجام مراحلي چون امکانسنجي، نيازسنجي و مقايسه با استانداردها، وارد فاز طراحي ميشود و در تمامي مراحل پس از طراحي، از تهيه جنس، فرآيندهاي توليد، فرآيندهاي مونتاژ و توليد محصول نهايي، بايدها و نبادهاي کيفيت لحاظ ميشود. وقتي جنس را تهيه ميکنيم، حتما بايد کارشناس کيفيت شرکت اين مواد و تجهیزات را تا آنجا که امکان دارد در بدو ورود به انبار از لحاظ ظاهر و هندسه تأييد کند. اگر اين تأييديه نباشد، اصلاً مواد و تجهیزات به انبار وارد نميشود. اين يکي از الزامات خريد مواد یا ادوات است. مرحله بعد، به اين صورت است که براي هر قطعه توليدي يک شناسنامه يا يک درخواست کاري ايجاد ميشود؛ نرمافزار لازم براي انجام این فرآیند را نيز خودمان طراحی کردهايم. با کمک این نرمافزار تمام مراحل توليد قطعه، همچنين استانداردهای لازم براي ساخت و بازرسی کیفی محصول ثبت و ضبط میشود.
اجازه دهيد توضيحات خود را در قالب يک مثال ساده تکميل کنم. فرض کنيد ميخواهيم يک چرخدنده توليد کنيم. از مرحله خرید تا مرحله ساخت؛ در برگه درخواست کار تمامی فرآيندها به صورت مجزا آورده شده است. از برش گرفته، تراش، فرز، سوراخکاري و قلاويزکاري، عمليات حرارتي، رنگ و نهايتاً انتقال به انبارکه آخرين مرحله است. در تمام اين مراحل فرآيند کنترل کيفيت مستقل وجود دارد.
مشابه همين روش در بخش مونتاژ وجود دارد. يعني هر دستگاه تست به فرآيندهاي متنوع و مستقل در خط مونتاژ تقسيم و براي هر بخش از فرآیندها چکليست تهیه شده است. وقتي فرآيند مونتاژ در هر بخش به اتمام ميرسد، کيفيت عملکرد دستگاه بررسي میشود. اگر اشکالي رصد شود، همان موقع برطرف ميگردد. اما با وجود تمام مراحلي کنترلی که عرض کردم، باز هم ممکن است مشکلاتي ديده شود. ما براي هر يک راهکاري اصلاحي داريم. هر مغایرتی که مشاهده شود به شکل مکتوب يک سند اقدام اصلاحي صادر و مورد مغایرت برطرف میگردد. با افتخار عرض ميکنم تمامي اين مراحل با دقت و به صورت مکتوب به انجام میرسد. اينکه هر دستگاه چه نيازمنديهايي دارد، مونتاژکار چه مراحلي را طي ميکند و در فرآيند کنترل کيفيت چه قسمتهايي چک ميشود؛ تمامي اين موارد مکتوب است و اگر ايرادی وجود داشته باشد، با کمک سيستم از پیش طراحی شده اقدام اصلاحي جهت تصحیح مکانیزم مربوطه تنظیم و اجرا میشود.
-
همانطور که پيشتر بيان کرديد، در شرکتهايي همچون شرکت سنتام که به نوعي با طراحي و ساخت تجهيزات سروکار دارند، بخش اعظمي از کيفيت در واحد طراحي شکل ميگيرد؛ يعني اين طراح است که کيفيت را خلق ميکند. بخش کوچکي از آن نيز توسط بازرسان در فرآيند ساخت کنترل ميشود. لطفاً درباره فرآيند طراحي و توسعه محصولات توضيح دهيد. در مورد شاخصها و مزاياي رقابتي شرکت نسبت به رقبايي که در حال افزايشاند بفرماييد.
به نکته خوبی اشاره کردید؛ اگر شما طراحي محصول خوبي هم انجام دهيد ولي کيفيت فرآيند توليدتان به درستي کنترل نشود، نتيجه کار مطلوب نخواهد بود. بنده بر اين باورم که چنانچه در فرآيند طراحي ظرایف و دقت بيشتري پيشبيني و لحاظ شود، قابليت عملکردي محصول نهايي نيز بهتر و مطلوبتر خواهد بود. هر قدر در فرآيند طراحي بيشتر وقت گذاشته شود و مسائل مختلف پيشبيني شود، در پروسه توليد با مشکلات کمتري مواجه خواهيم بود.
اما درخصوص پرسشي که مطرح کرديد لازم است عرض کنم اساساً در يک شرکت طراحي مهندسي، از جمله مهمترین چالشها، عدم وجود رهبري مناسب است. حتي در شرکتهاي بسيار بزرگ همچون شرکت هواپيماسازي بوئينگ موضوع رهبري و مديريت از جمله مباحث کليدي و مهم تلقي ميشود. ممکن است مدير مجموعه عملاً در فرآيندهاي مهندسي و طراحي نقشي نداشته باشد، اما آنچه حائز اهمیت است حضور تجربه و درک شهودي این رهبری در فرآيندهای طراحی و تولید است. امروز، در شرکت سنتام چنين شرايطي حاکم است. بنده در اين حوزه تجربهاي 23 ساله دارم. حقيقتاً براين باورم وقتي ميتوانيم دستگاه يا تجهيز خوبي طراحي کنيم که در اين زمينه رهبري و مديريت کارآمدي داشته باشيم؛ مديري که به تمامي زمينههاي فني مرتبط با تجهيز اشراف کامل داشته باشد مانند زمینههای چند تخصصی از قبیل برنامهنويسي، مکانيک، متالوژي، سختافزاري و الکترونيک؛ قادر است محصولی رقابتی و با کیفیت تولید نماید.
عرایض خود را با ذکر مثالي دنبال ميکنم. گاه در شرکتهاي بسيار بزرگ شاهد تولید محصولاتي خاص هستيم؛ محصولاتي که کارکردن یا اپراتوری با آنها بسيار سخت است. اين دسته از محصولات توانمنديهاي بسيار بالايي دارند، اما متأسفانه کارکردن با آنها مشکل است و اپراتور به هنگام استفاده از آنها به دردسر ميافتد. خوشبختانه شرکت ما در اين زمينه توانسته است تمهيدي بيانديشد به نحوی که بدون کاهش عملکرد و توانايي دستگاه، نياز اصلي مشتري به شکل سادهتری در اختيارش قرار گيرد و این مهم وقتی صورت میگیرد که دید و تجربه لازم و استفاده از آن به واسطه رهبری سیستم مورد استفاده مجموعه قرارگیرد.
خوب بهياد دارم در بسياري از نمايشگاههاي بينالمللي خارجی به عنوان غرفهگذار شرکت ميکرديم، وقتي نرمافزارهاي ما ارائه ميشد، رقباي خارجي ما متعجب ميشدند، از اين حيث که اپراتور به هنگام کار با دستگاه بسيار راحت است. این نتیجه ماحصل اشراف مهندسان در کلیه مراحل طراحی و ساخت از نیازهای مشتری است. این زنجیره اطلاعات از خواسته مشتری تا پایینترین سطح طراحی و ساخت محصول صرفاً با مدیریت دانشمحور امکانپذیر است.
من فکر ميکنم در کنار فرآيندهاي طراحي و توليد حرفهاي، مديريت و رهبري پروژه حرف اول را ميزند. اگر مديريت کارآمد نباشد، عملاً فرآيندهاي طراحي و توليد نيز با مشکل موجه خواهد شد. نکته ديگري که لازم است بدان اشاره کنم، اين است که گروه طراحی محصول در شرکت سنتام در طراحي محصول بههيچ وجه تعصب ندارند. هميشه سعی برآن بوده است تا از طرحهاي خوب داخلی یا خارجي الهام گرفته شود. البته منظورم کپيکردن نيست؛ که اساساً تمایلی به این کار ندارم. اما اينکه ببينيم سایر تجهیزات مشابه داراي چه ویژگیهای خاصی هستند و چه مشخصاتي دارند، از اين سطح فناوریها استقبال کرده و بهعنوان شرايط اوليه استفاده کرده و بوميسازي کنيم. در بسياري از موارد مشاهده شده است که الهام از دستگاههاي پیشرفته دنيا سبب ميشود تا در برخي از موارد در خصوص همان محصول سطح دانش مربوطه را ارتقا داده و با تغییراتی که در طرح دستگاه بر اساس توانمندیهای داخل کشور ایجاد نمودهایم؛ نمونههایی را بسازیم که از نمونه خارجی آن بسیار کارآمدتر و کاربرپسندتر باشند.
-
به نکته خوبي اشاره کرديد؛ بوميسازي؛ که البته الزاماتي دارد. همانطور که خودتان فرموديد، يک بخش از آن شناخت ظرفيت کشور و بخش ديگر آن دانش و نحوه انتقال فناوري از مراجع دانش است. شما فرموديد اگر فناوري جدیدی در دسترس باشد، حتماً از آن الهام ميگيريم. شرکت سنتام زيرساختهاي لازم جهت بوميسازي محصولات خود را چگونه فراهم ميآورد؟
در مقام پاسخ به پرسش شما بايد عرض کنم که امروزه وضعيت ما نسبت به سابق خيلي بهتر شده است. زماني اگر ميخواستيم اطلاعات و مستندات خاصي کسب کنيم، حتماً بايد به کتابخانه دانشگاهها مراجعه ميکرديم. آنجا وقت صرف ميکرديم تا مطلب خاصي را استخراج کنيم؛ مطلبي که براي کارمان مناسب باشد. اما امروزه خوشبختانه پايگاههاي روزآمد اينترنتي کار را بسيار ساده کردهاند. امروزه اساساً براي اغناي نيازهاي اطلاعاتي کسب وکارهايي چون کسبوکار ما، مشکل چنداني براي دسترسي به منابع اطلاعاتي وجود ندارد. فکر ميکنم مشکل اساسي در مسير بوميسازي صنعت عزم و پشتکار ماست. امروز همه استانداردها در دست است. همچنين سرمايه نيز بهعنوان کاتاليزور و سرعت دهنده امور موجود است. اما بايد عنوان کنم که اراده و پشتکار و نهراسيدن از شکستها و اهتمام به امور کليد اصلي موفقيت است؛ يعني اگر به نتيجهاي رسيديم که بهقول شما از لحاظ اقتصادي و تجاري قابل ارائه باشد، ميماند موضوع فناوري که امروزه با توجه به اطلاعاتي که قابل دسترسي است و خلاقيتهايي که معمولاً در دانشجويان و مهندسان خودمان سراغ داريم، فکر نميکنم در اين زمينه مشکلي اساسي وجود داشته باشد. مشکل ما بيشتر در پشتکار و جديت در کار است که متأسفانه اين مسأله را طي ساليان اخير خيلي کم ميبينم. مثلاً حتي در جذب نيروهاي انساني اين مسأله را ديديم که واقعا به محض اينکه کوچکترين اشکالي در کار برايشان پيش ميآيد، بلافاصله مأيوس ميشوند و دوست دارند طرح ديگري را دست بگيرند. بنده براين باورم که براي بوميسازي مشکل خاصي وجود ندارد، اگر هم مشکلي باشد، مشکل جديت و پشتکار است و البته قسمت ديگري هم هست که درباره تأمين برخي از مواد و به اصطلاح احتياجات دستگاههاست که قبلاً خيلي راحت تهيه ميشد، اما الان با وجود برخي محدوديتها، قدري سختتر شده است. با تمامي اين تفاصيل، نکته اصلي اين است که بوميسازي دانش مورد نیاز کشور در حال حاضر به کسي نياز دارد که نسبت به آن دانش اشراف داشته باشد. يقيناً ادوات و مقدمات کار براي چنين شخصي فراهم خواهد شد.
-
از جمله مشکلات و معضلات سازندههاي تجهیزات آزمون و اندازهگيري، وجود نيروي انساني متخصص است؛ که جذب و حفظ آنها بسیار دشوار است. معضل دوم به دليل تنوع زياد محصولات، سربار بالاي شرکتهاي سازنده و طراح است. قسمت سوم قيمت تمامشدة محصول است که بازار چندان نميپسندد. برنامه خود را براي مديريت اين موارد بفرماييد.
به نکته بسيار مهمي اشاره کرديد. اغراق نيست چنانچه بگويم مشکل نبود نيروي انساني کارآمد دغدغهاي است که دهها برابر بیشتر از همه مشکلات براي ما اهميت دارد. همانطور که فرموديد شايد در فرآيندهاي توليد اين مسأله نمود کمتري پيدا کند، اما در بخشهايي که به خلاقيت طراح نياز است، مشکل ظهور و نمودي دوچندان پيدا ميکند. ما براي جذب و نگهداري نيروي انساني و سازماندادن آنها، برآوردن نيازهاي اين گروه و مستندسازي تجربيات و دانش آنها انرژي بسياري صرف ميکنيم. باور کنيد هرچقدر عرض کنم که انرژي ما در اين قسمت تحليل ميرود، گزاف نگفتهام. اين معضل بهطور خاص در حوزة پژوهش و فناوري خودنمايي ميکند. خوشبختانه ما در حوزههاي طراحي و توليد به برکت روابط حسنه و انساني حاکم بر سازمان خود، توانستهايم نيروي انساني وفاداري داشته باشيم؛ کارشناساني که همکاري مستمري با مجموعه داشته باشند. شايد اين مهم با ابزارهايي چون رفع نيازهاي همکاران محقق شده باشد. اما در حوزة پژوهش و فناوري واقعاً با اين معضل مواجهيم. تنها اين را پذيرفتهايم که چنين معضلي وجود دارد و اين نقيصه جزيي از کار ماست؛ يعني اينکه نيرويي مدتي کار کند و ما انرژي بگذاريم تا به کار مسلط شود، بعد با ايجاد اولين فرصت شغلي مجموعه را ترک کند و يا براي ادامه تحصيل به خارج از کشور برود. تنها توانستيم اين را بهعنوان واقعيت کار خود قبول کنيم.
مطلب ديگري که فرموديد، هزينه سربار است. ما از سال 2001 میلادی تقريباً در اين مورد دغدغه داشتهايم؛ پرسش اساسي نيز اين بوده است که چه ميتوان کرد تا هزينه سربار کم شود؟ فعاليت زيادي در زمينه توليد انجام دادهايم. اما در آخر به اين نتيجه رسيدهايم که نمی توان هزینه سربار را از یک میزان پایینتر آورد و باید به جهت بقا و پیشرفت شرکت به بالا بردن میزان فروش و افزایش ورودیها فکر کرد. چرا که در آن صورت هم سهم هزینه سربار تولید کاهش مییابد و هم استقرار سیستم برای تولید بهتر امکانپذیر خواهد بود.
لذا به منظور برآورده کردن این هدف، ما از سال 2001 تا به امروز، در 11 يا 12 نمايشگاه خارجي بهعنوان غرفهگذار شرکت کردهايم. صادرات خوبي نيز داشتهايم. همواره در اين انديشه بودهايم که سهم بيشتري از بازار داخلی و خارجی را به خود اختصاص دهيم. چون وقتي دستگاهی را طراحي ميکنيد و مشتریان شما سالهای متمادی از کیفیت محصولات شما رضایت کامل دارند؛ دغدغه بعدي اين است ظرفیت تولید را افزایش دهید. در این صورت و با این نگرش قطعاً در جهت خودکفایی کشور تبدیل به یک سازمان ارزشی خواهید شد. در اين زمينه چند کار ساده انجام دادهايم. سيستم فروشمان را متحول کرديم. قبلاً فروش ما بهصورت سنتي انجام ميشد؛ اما امروزه با ورود افراد متخصص زمينه بازرگانی فني و تخصصی را گسترش دادهایم، بهگونهای که ميتوان گفت با يک کادر بسیار خوب در اين زمينه همراهيم. فروشمان نسبت به سالهاي گذشته افزایش چشمگیری داشته است. امروزه شرکت سنتام با توسعه زیرساختهای مهندسی و سیستماتیک کردن فعالیتهای خود و تمرکز بر ساخت قطعات در کارخانه مجزا توانسته است در حوزه تخصصی خود پیشتاز باشد. برنامه ما برای سال جدید افزایش میزان سرمایهگذاری است و تأسیس يک کارخانه بزرگتر، که البته خريداري شده و در حال راهاندازي است. هدف ما اين است که جهت کنترل هزینههای سربار و کاهش قیمت تمامشده مراکز ماشینکاری، خطوط مونتاژ، واحدهای مهندسی، انبار، اداری و کنترل کیفیت را در یک کارخانه بزرگتر متمرکز کنیم که البته این پروژه در دست انجام است.
امتیازات و دستاوردهای شرکت سنتام در یک نگاه:
• اولین و بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده دستگاههای تست خواص مکانیکی
• دارای کادر متخصص و مجرب در بخشهای تحقیق و توسعه، طراحی، کنترل کیفی، فروش، خدمات پس از فروش و تولید
• دارای امکانات سختافزاری و توانمندی بالا در ساخت قطعات در قالب دو واحد تولیدی مجزا
• قابلیت و توانایی طراحی دستگاههای خواص مکانیکی و مطابق با استانداردهای بینالمللی و نیاز مشتری
• ارائه بهترین مشاور فنی جهت تجهیزات آزمایشگاه ( برای بیش از 100 صنعت مختلف)
• سابقه کار طولانی در زمینه طراحی و ساخت تجهیزات آزمایشگاهی و کنترل کیفی (ازسال 1371)
• طراحی و ساخت بیش از 120دستگاه آزمایشگاهی مختلف و بیش از 850 نوع ضمایم تخصصی
• اولین و تنها دارنده پروانه تولید تجهیزات آزمایشگاهی خواص مکانیکی از وزارت صنایع
• ارائه تولیدات به بیش از 1000 مرکز معتبر صنعتی، دانشگاهی و تحقیقاتی (داخلی و خارجی )
• ارائه خدمات پس ازفروش و پشتیبانی فنی گسترده، در دسترس و ارزان
• کیفیت قابل رقابت با محصولات مشابه اروپایی و آمریکایی
• دارای گواهینامه ISO 9001: 2000 مدیریت کیفیت و همچنین قابلیت اخذ گواهینامه کالیبراسیون برای تمامی دستگاهها
• تطابق محصولات با الزامات (Declaration Of Conformity (CE جهت صادرات به اروپا
افتخارات شرکت سنتام:
• دارای تأییدیه رسمی به عنوان شرکت دانشبنیان از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری
• برنده جایزه ابتکار از جشنواره ملی علم تا عمل جهت بومیسازی دستگاه تست کشش
• برگزیده چهرههای ماندگار تولیدی برتر در ششمین جشنواره ملی تولیدکنندگان جوان
• کسب تندیس برتر و اخذ لوح تقدیر از خانه صنعت معدن و وزارت صنعت و معدن و سازمان بینالمللی UNIDO
• عضو حقوقی انجمن مهندسان کنترل و ابزار دقیق ایران
• صادرات محصولات به بیش از 18 کشور خارجی (اروپایی، آسیایی، آفریقایی و آمریکای جنوبی ) از سال 1380
• اخذ چندین تأییدیه صلاحیت، گواهی کیفی و گواهینامه همکاری از مراکز مهم ایران
• شرکت در بیش از 12 نمایشگاه بزرگ دنیا به عنوان غرفهگذار از جمله آلمان، ایتالیا، چین، ترکیه، حوزه خلیج فارس
• حضور فعال در بیش از 100 نمایشگاه تخصصی در سراسر کشور از سال 1371
کاربرد و گستره تولیدات:
• مراکز صنعتی، خدمات تست، دانشگاهی وپژوهشی:
کلیه دستگاههای مربوط به آزمون تست خواص مکانیکی استاتیک و دینامیک برای کلیه مواد و همچنین آزمونهای رئومتری
• آموزش دانشگاهی:
تجهیزات مربوط به آزمایشگاههای مقاومت مصالح، خواص مکانیکی، دینامیک ماشین و ارتعاشات، ترمودینامیک و مکانیک سیالات